Loti ederra (balleta)

Loti ederra (balleta)
Jatorria
Estreinaldi-data	Adierazpen errorea: Hitz ezezaguna "sup"
Izenburua	Спящая Красавица
Ezaugarriak
Deskribapena
Oinarritua	The Beauty Sleeping in the Wood (en)
Libretista	Ivan Vsevolozhsky (en) eta Marius Petipa
Bestelako lanak
Musikagilea	Piotr Ilitx Txaikovski
Koreografoa	Marius Petipa
Fikzioa
ikusi the Young Fairy (en)

Loti ederra^[1] (errusieraz: Спящая красавица, translit.: Spiastxaja krasavitsa) hitzaurrean eta hiru ekitalditan egituratutako maitagarri ipuin-balleta da, 1888an Ivan Vsevolozhski Antzoki Inperialen zuzendariak enkargatu eta 1890ean estreinatu zena. Musika Piotr Ilitx Txaikovskik konposatu zuen, 1889an partitura osatu zuena. Bere op. 66 da eta bere balletetako bigarrena da. Jatorrizko ekoizpenean, Marius Petipak sortu zuen koreografia, eta Ivan Vsevolozhskik sortu zuen eszenografia. Libretoa Ivan Vsevolozhskik eta Petipak berak idatzi zuten, Charles Perrault idazle frantsesak 1697an idatzitako Loti ederra ipuinean eta Grimm anaiek 1812an idatzitako idazleetan oinarrituta. Hirugarren ekitaldian, garai hartako autore frantsesen beste ipuinetako pertsonaiak agertzen dira, hala nola katu botaduna, Mari Errauskin, Txano Gorritxo eta Otsoa, katu zuria, txori urdin eta Florina printzesa, Ederra eta piztia, besteak beste.

Errepertorio klasikoko ballet ospetsuenetako bat bihurtu da obra. Lehen emanaldia 1890eko urtarrilaren 15ean izan zen, San Petersburgoko Mariinski antzokian.^[2] Carlotta Brianzak printzesa irudikatu zuen eta Pavel Gerdtek printzea, Marius Petipa lilen maitagarri eta Enrico Cecchetti Carabosse aztia.

1. ↑ Euskaltzaindia. (PDF) 195. arauaː Artelanen izenak. Musika. (Noiz kontsultatua: 2024-07-31).
2. ↑ Lawrence & Elizabeth Hanson, Tchaikovsky page 269 Cassell London 1965.